مراحل زایمان طبیعی چیست

مراحل زایمان طبیعی :

زایمان باعث مستقل شدن جنین و ورود شما به دنیای والدین می­شود. حتی قبل از زایمان، تغییراتی در بدن اتفاق می­افتد که شما را برای این کار آماده می­کند. در طول زایمان رحم منقبض می­شود، دهانه رحم کامل می­شود و شروع به باز شدن می­کند، جنین می چرخد و سر او در پایین قرار می­گیرد و زایمان انجام می­شود. جنین، جفت، بند ناف و کیسه آمینوتیک از بدن شما خارج می­شوند. زایمان بین چند ساعت تا یک روز و حتی گاهی بیشتر طول می­کشد.

زایمان به چهار مرحله تقسیم می­شود که مراحل اول و دوم به چند فاز کوچک­تر تقسیم می­شوند.

1-مرحلۀ اول زایمان طبیعی : بازشدن دهانه رحم

با انقباض­ هایی شروع می­شود که به تدریج بیشتر، طولانی­تر و قوی­تر می­شوند و با باز شدن کامل دهانۀ رحم پایان می­یابد. مرحله­ اول شامل3 فاز است. شروع زایمان، فاز فعال و فاز انتقال.

2-مرحلۀ دوم زایمان طبیعی : خروج جنین و تولد نوزاد 

با باز شدن کامل دهانۀ رحم آغاز می­شود و با تولد نوزاد پایان می­یابد.

 3-مرحلۀ سوم زایمان طبیعی: خروج جفت 

با تولد نوزاد آغاز می­شود و با خروج جفت پایان می­یابد.

4-مرحلۀ چهارم زایمان طبیعی: پایداری و نرمال شدن وضعیت مادر

بعد از خروج جفت آغاز می­شود و تا یک یا چند ساعت بعد که شرایط شما تثبیت شد طول می­کشد.

مرحلۀ اول زایمان: باز شدن دهانه رحم

زمانیکه انقباض­ها بیشتر و شدید­تر می شوند، دهانۀ رحم کم کم باز می­شود که این اولین مرحلۀ زایمان است. این باز شدن تا زمانی که دهانۀ رحم 10 سانتی­متر شود ادامه دارد. با پیش رفتن زایمان،مراحل کوتاه­تر می­شوند و هر مرحله ویژگی­هایی دارد که باعث تغییرات جسمی و هیجانی خاصی می­شود.

مرحلۀ اول بین 2 تا 24 ساعت ادامه دارد. در نخستین زایمان، مرحلۀ اول معمولا 12 ساعت و نیم است در حالی که در زایمان­های بعدی، این زمان تقریبا نصف می­شود.

فاز اول: شروع زایمان

در شروع زایمان، انقباض­ها هنوز منظم و قوی نیستند. در این مرحله دهانۀ رحم 4 تا 5 سانتی­متر باز می­شود. بهترین روش برای عبور از این مرحله بی­توجهی به انقباض­هاست. در این مرحله، ترشح هورمون­ها به صورتی است که باعث تسریع زایمان می­شود.

طولانی شدن فاز اول

گاهی زایمان طولانی می­شود یعنی مدت زیادی تا شروع آن طول می­کشد. برخی معتقدند اگر شروع زایمان بیش از 20 ساعت طول بکشد یا اگر زایمان باعث آسیب جسمی یا روانی شود، فاز اول طولانی شده است.ممکن است از طولانی شدن شروع زایمان خسته و ناراحت شوید اما تصور نکنید که دیگر مراحل نیز 

طولانی خواهند بود. تاخیر در شروع زایمان، مشکل به حساب نمی­آید.

اگر شروع زایمان به تاخیر افتاد انجام موارد زیر به شما کمک می­کند:

هنگام معاینه مهبل از پزشک خود در مورد وضعیت دهانۀ رحم سوال کنید. اگر دهانۀ رحم تغییر زیادی نکرده است صبور باشید تا این تغییرات کم کم به وجود بیایند.

ناراحت و مظطرب نشوید.تأخیر در شروع زایمان را امری طبیعی و موقتی فرض کنید.

غذا و مایعات بخورید و از اطرافیان خود حمایت­های عاطفی دریافت کنید.

به جای انجام فعالیت­های بدنی برای سرعت بخشیدن به زایمان، خود را با فعالیت­های سبک و سرگرم کننده مشغول کنید.

اگر نگران و ناراحت هستید با همسر، پزشک و یا دوستتان گفت و گو کنید. اگر گفت وگو شما را آرام نکرد در مکانی خلوت گریه کنید. گریه کردن، ناراحتی و اظطراب را کاهش می­دهد.

فاز دوم: زایمان فعال

هنگامی که دهانۀ رحم 4 تا 5 سانتی­متر باز می­شود، انقباض­ها شدیدتر و دردناک­تر می شوند و شما از فاز اول وارد فاز دوم می­شوید. بسیاری از زوج­ها در این مرحله به بیمارستان مراجعه می­کنند.

ممکن است فکر کردن به این موضوع که چقدر طول می­کشد تا دهانۀ رحم 10 سانتی­متر از شود شما را نگران کند یا از اینکه نمی­توانید انقباض­ها را کنترل کنید هراسان شوید یا حتی ممکن است گریه کنید. این واکنش ها طبیعی هستند.

فاز سوم: انتقال

در این فاز، دهانۀ رحم کاملا باز می­شود و جنین از رحم به کانال زایمان منتقل می­شود. انقباض­ها طولانی­تر(نودثانیه تا دو دقیقه) و بیشتر (هر دو یا سه دقیقه یک بار) می­شوند. با اینکه هنوز در مرحلۀ اول زایمان هستید، بدن علائم مرحله دوم را نشان می­دهد.

 احساس می­کنید خسته، بی قرار و زودرنج شده­اید. بدن شروع به ترشح مقدار زیادی آدرنالین می­کند که باعث احساس ترس، تهوع، استفراغ، سرما یا لرزش می­شود اما در عین حال این هورمون باعث می شود هشیارتر شوید و برای کنار آمدن با درد و فشار آماده شوید.

گرفتگی غیر ارادی عضلات ممکن است باعث تحریک دیافراگم و در نتیجه موجب سکسکه، خِرخِر کردن سینه و آروغ شدن شود. شاید در کمر و ران­ها احساس درد کنیدافزایش فشار موجب لرزش پاها یا حتی کل بدن و نیز خروج ترشحات خونین از مهبل می­شود. فاز انتقال معمولا کمتر از 1ساعت طول می­کشد و حدود 5 تا 20 دقیقه انقباض در این مرحله انجام می­شود.

مرحلۀ دوم زایمان طبیعی: تولد نوزاد

هنگامی که دهانۀ رحم باز می­شود مرحلۀ دوم آغاز می­شود. نوزاد از رحم خارج می­شود، درون لگن می­چرخد، از مهبل عبور می­کند و متولد می­شود. در مرحلۀ دوم، درد انقباض ­ها کاهش می یابد و انقباض­ ها کمتر می­شوند. در این زمان آرام­تر می­شوید، می­توانید فکر کنید و برای به دنیا آوردن کودک تجدید نیرو کنید.

فشار زایمان طبیعی:

مهم­ترین نشانه مرحلۀ دوم، فشار زایمان است. این فشار نتیجه فشاری است که جنین هنگام باز شدن کامل دهانۀ رحم به مهبل وارد می­کند. این فشار در طول هر انقباض چندین ­بار اتفاق می­افتد و نشان دهندۀ این است که عضلات رحم، جنین را به بیرون می­رانند.

وجود فشارهای مداوم یا با فاصله به عوامل متعددی چون سرعت حرکت جنین، مکان و حالت او در درون لگن، وضعیت بدنی شما و غیره بستگی دارد. از پزشک خود در مورد دهانۀ رحم سوال کنید. اگر دهانۀ رحم کاملا باز شده است با فشار جنین روی مهبل، شما نیز می­توانید شروع به فشار دادن کنید.

برای برخی زنان این مرحله لذت­بخش­ترین مرحله زایمان و برای عده ­ای دیگر بسیار دردناک است. در صورت استفاده از مسکّن، به خصوص بی­حسی نخاعی ممکن است درد یا فشار را احساس نکنید.

فازهای مرحلۀ دوم

مرحلۀ دوم3 فاز دارد: فاز استراحت، پایین آمدن کودک و تولد.

این 3 فاز از برخی جهات شبیه به 3 فاز مرحلۀ اول هستند. نشاط، درد خفیف و روند کُند در فاز اولِ هر دو مرحله مشترک است. انقباض­های شدید، غرق شدن در خود و پیشرفت مداوم از ویژگی­های فاز دوم است و سرانجام، تشدید احساسات و گیجی از ویژگی­های فاز سوم است.

مرحلۀ دوم با تولد نوزاد پایان می­یابد. هنگام تولد، ابتدا پوست کودک مایل به آبی است و ممکن است آغشته به خون، مخاط و لایه پنیری باشد (لایه پنیری ماده سفید رنگی است که از پوست کودک در درون رحم محافظت می­کند). با اولین تنفس کودک، پوست او رنگ طبیعی پیدا می­کند.

هنگامی که منتظر دفع جفت هستید می­توانید نوزاد را که خشک شده است در آغوش بگیرید. بلافاصله بعد از تولد، بند ناف قطع می­شود اما  تأخیر در قطع بند ناف فواید طولانی مدتی برای کودک دارد. در برخی بیمارستان­ها بعد از تولد کودک، معاینه ­های لازم انجام می­شود اما پژوهش ­ها نشان می­دهند کودکانی که بعداز تولد در کنار مادر می­مانند گرم­تر هستند و سریع­تر شیرخوردن را آغاز می­کنند.

مرحلۀ سوم زایمان طبیعی : خروج جفت

این مرحله معمولا بین 10 تا 30 دقیقه طول می­کشد و نسبت به دیگر مراحل درد کمتری دارد. این مرحله با تولد کودک شروع می­شود و با خروج جفت پایان می­یابد.بعد از تولد کودک، انقباض­ها به تدریج متوقف می­شوند اما برای جدا شدن جفت از دیوارۀ رحم، انقباض­ها دوباره شروع می­شوند. با اینکه شدت این انقباض­ها کمتر است اما هنوز هم دردناک هستند. برای خروج سریع­تر جفت، پزشک از شما می­خواهد که به خود کمی فشار بیاورید.

سنجش نوزاد با نمره آپگار(Apgar )

یک دقیقه بعد از تولد و 5 دقیقه بعد از تولد، سلامت کودک با استفاده از روشی که نمرۀ آپگار نامیده می­شود بررسی می­شود. به محض اینکه کودک شروع به نفس کشیدن می­کند و خشک می­شود. پرستار 5 عامل را در کودک بررسی می­کند و به هر کدام از آنها نمرۀ صفر تا 2 می­دهد.

 نمرۀ بین 7 تا 10 نشانه سالم بودن نوزاد است. نمرۀ 6 یا کمتر به این معنی است که کودک نیازمند مراقبت­های پزشکی و توجه ویژه است.

نوزادان به ندرت نمرۀ 10 می­گیرند زیرا دست­ها و پاهای آن­ها تا مدت کوتاهی پس از تولد، آبی است. اگر نمره اولیه کودک 6 یا کمتر باشد ممکن است پرستار، کودک را برای تحریک کردن یا اکسیژن رسانی به دستگاه انکیباتور(گرم خانه) منتقل کند.

 نمرۀ دوم آپگار پنج دقیقه بعد به دست می­آید و معمولا بیشتر است که به علت بهبود شرایط کودک، پس از گذشت زمان یا درمان است.

با اینکه این آزمایش کودکانی را که نیازمند مراقبت­های پزشکی فوری هستند شناسایی می کند اما نمی تواند سلامت کلی و طولانی مدت کودک را بررسی کند. پرستار، معاینه­ های ضروری را تا 24 ساعت پس از تولد نوزاد انجام می­دهد تا سلامت نوزاد را دقیق­تر بسنجد.

بریدن بند ناف در زایمان طبیعی :

بلافاصله پس از تولد، بند ناف نوزاد در دو نقطه با دو گیره نگه داشته می­شود سپس بین این دو نقطه با قیچی قطع می­شود. در برخی شرایط خاص، بند ناف قبل از تولد قطع می­شود، مانند زمانی که بند ناف کوتاه­تر از حد معمول است یا اطراف بدن کودک پیچیده شده است. در صورت وجود چنین شرایطی بلافاصله بعد از خارج شدن سر کودک، بند ناف بریده می­شود.

مرحلۀ چهارم زایمان طبیعی : بهبودی(Recovery )

مرحلۀ چهارم، بعد از دفع جفت شروع می­شود و تا تثبیت شدن شرایط شما که معمولا 1 تا 2 ساعت طول می­کشد ادامه دارد. در صورتی که بی­هوش شده باشید، زایمان شما سخت و طولانی باشد یا سزارین کرده باشید مرحله بهبودی طولانی­تر می­شود. بعد از زایمان ممکن است در پاهایتان احساس لرزش و ضعف داشته باشید که طبیعی است.

حولۀ گرم باعث کم شدن لرزش می­شود. در این مرحله می­توانید نوزاد را در آغوش بگیرید و به او شیر دهید. اغلب نوزادان از حدود 20 دقیقه بعد از تولد آماده شیر خوردن هستند.

نکات کلیدی

• کودک نیز در روند زایمان شرکت دارد و پس از آن، هر دو برای زندگی جدیدآماده می­شوند.
• اتفاقات غیر منتظره را پیش ­بینی کنید. با آگاهی از مراحل مختلف و مشکلات بارداری مانند زایمان طولانی مدت یا زایمان سریع می­توانید شرایط را پیش ­بینی کنید و درست عمل کنید.
• با آگاهی از آنچه در مراحل مختلف زایمان رخ می­دهد، می توانید خود را برای زایمان آماده کنید.                                                     
• منبع : سایت چی نیاز داری
• کپی برداری با ذکر لینک سایت آزاد است.